جواهرات و معماری

سبک های طراحی جواهرات در قرن بیستم

سبک های طراحی جواهرات: صنعت طلا و جواهر در اوایل قرن بیستم رونق گرفت که بخشی از آن به دلیل کشف منابع جدید سنگ و توسعه و تولید تکنیک های جدید برش در این زمینه بوده است.

در این دوره نقش های اجتماعی تغییر یافتند و قیمت طلا و جواهر برای شهروندان عادی مناسب شد. همچنین نقش زنان در جامعه در حال تغییر بود و ظهور طبقه ی متوسط جامعه، خواسته های جدیدی را در صنعت طلا و جواهر ایجاد کرد. در پاسخ به این نیازها، یک انقلاب در سبک طراحی طلا و جواهر به وجود آمد.

در نیمه ی اول قرن بیستم چند سبک مجزا در جواهرات ظاهر شد. برخی از آن ها با تغییرات هنر همراه بود و برخی دیگر در واکنش به کمبودهای زمان جنگ بود. هر یک از این سبک ها در یک دوره ی خاص رواج داشته و به نوبه خود منحصر به فرد بوده اند.

بررسی سبک های طراحی جواهرات

سبک های طراحی جواهرات قرن بیستم شامل Retro ,Art Deco ,Art Nouveau ,Victorian Jewelry, Edwardian و Garland Style می باشند که در این نوشتار به بررسی آنها خواهیم پرداخت.

در بین سبک های یاد شده سبک art deco سبکی است که استفاده از معماری بناها برای طراحی جواهرات و زیورآلات در آن آغاز شد.

سبک جواهرات Art Deco Jewelry

سبک هنری آرت دکو (Art Deco) پس از جنگ جهانی اول ظهور یافت و صنعت طلا و جواهر و هنرهای تزئینی و معماری را از سال 1920 تا 1930 تحت تأثیر و سلطه ی خود قرار داد Art Deco . یک لغت فرانسوی در دهه 1920 است که در زمان خود به نام های Jazz Modern یا Art Modern معروف بود. نام Art Deco از دهه 1960 به بعد برای این سبک به کار رفت که برگرفته از نمایشگاه بین المللی هنرهای تزئینی و صنعتی Exposition Internationale des Arts Décoratifs et ndustriels Modernes بود که در سال 1925 در پاریس برگزار شد و تا حد زیادی به هنر طلا و جواهر اختصاص داده شده بود.

اثری از Harry Winston که برگرفته از ساختمان Chrysler می باشد.
این سبک یک عکس العمل و تضاد بزرگ در مقابل سبک حس گرا و عرفانی Art Nouveauو ظرافت ها و ریزه کاری های Garland style بود.

ویژگی های سبک Art Deco عبارتند از:

• رنگ های متضاد و پررنگ،
• طرح های هندسی فراوان،
• خطوط صاف و مستقیم، ساده، با تأکید بر خطوط عمود،
• سنگ هایی مانند الماس، عقیق سیاه، سنگ لاجورد، یاقوت سرخ، زمرد، یاقوت کبود، یشم، فیروزه و توپاز،
• سنگ های رنگی با برش دامله و یا کنده کاری شده.

در تزئینات Art Deco ، موادی مانند آلومینیوم، لاک و الکل، چوب، پوست کوسه، گورخر، لاک پشت و مار به چشم می خورد. همچنین در این سبک از فرم های زیگزاگ، پله ای، دایره و قوس های بلند زیاد استفاده شده است. به خاطر تجملی بودن ذاتی این سبک، از طرح های Art Deco در فضاهای مدرن مثل سینما، برج های بلند و کشتی های مسافربری استفاده می کردند.

در سال 1939 با شروع جنگ جهانی دوم عملاً Art Deco در غرب شکست خورد، اما در کشورهای دیگری ادامه پیدا کرد. از جمله در هندوستان به عنوان یک نشانه مدرن شناخته شد و تا سال 1960 ادامه داشت. در دهه 1980 ، Art Deco مجدداً مورد توجه قرار گرفت و از آن در تبلیغات جواهر و مد استفاده شد. کارتیه، برترین برند جواهر دنیا در چند برهه ی مختلف زمانی از سبک آرت دکو در طراحی جواهرات خود استفاده کرد و هر بار کلکسیون بسیار زیبا و متفاوتی را به دنیای جواهرات ارائه داد. کارهایی که Cartier در جواهرات خود که با سبک آرت دکو بود طراحی می کرد، علاوه بر استفاده از خطوط هندسی و منظم، تأثیری قوی از نمادها و موتیف هایی از مصر باستان، هند، شرق دور و ایران در خود داشت.

توصیه ی ما برای شما این است که برای اینکه بتونید از تلفیق معماری و جواهرات برای اجرای طرح های خود استفاده کنید، روش هایی که در زیر توضیح داده شده را در نظر بگیرید تا بتوانید کاری متفاوت اجرا کنید.اینکه کشف کنید چه چیزی برای شما خوشایند است و چه مواردی توجه و علاقه زیادی را از سوی شما به خود معطوف نمی کنند یک چالش جذاب  خلاقانه خواهد بود. در امر طراحی هر چیزی که برای شما خوشایند یا هیجان انگیز باشد مهم است. راهکارهای این بخش، تنها شیوه هایی هستند برای راهنمایی شما در جهت خلق ایده های بهتر بر اساس اندیشه های خودتان.

بازدید از موزه ها، گالری ها و نمایشگاه ها، راهی عالی برای شروع است. حتی اگر شما در خارج از شهرهای بزرگ زندگی می کنید، با بازدید از نزدیک ترین موزه ی شهر خودتان می توانید ایده های بسیاری را الهام بگیرید. باقیمانده ی سفال های قدیمی یا شیشه ها، همچنین تصاویر و آثار صنعتی، بناها ی تاریخی شهرهای خود محلی منابع وسیعی برای الهام گیری هستند.

اگر شما شانس بازدید از موزه های بزرگ تر را دارید، می توانید به بخش های ویژه جواهرات نیز بروید. همچنین می توانید از بخش کارهای فلزی و آهنگری بازدید کنیدکه شامل آثار مختلف از قطعات معماری گرفته تا تکه های جواهرات می شوند. همچنین قطعاتی چون تسهیلات نظامی، شمشیرها، چاقوها، ست های چای و قهوه خوری، ظروف، چراغ های زنگ زده نیز قابل توجه هستند.

نقشه بازدید:

موضوعی که قصد دیدن آن را دارید از قبل تعیین کرده و نقشه موزه و مکان مورد نظرتان را تهیه کنید. قسمت هایی که فکر می کنید جالب تر هستند را اول ببینید. یک دفترچه و مداد با خودتان داشته باشید و از چیزهایی که برایتان جذاب هستند، اسکچ بزنید.

نگاه از نزدیک:

وقتی یک قطعه جواهر را بررسی می کنید با دقت بسیار و از نزدیک به آن توجه کنید و سعی کنید حدس بزنید چگونه ساخته شده است. به نقاط تعمیر و شکاف ها و اتصالات آن توجه کنید و از مسئول موزه درباره آن سوال کنید. اینها به شما کمک می کند بدانید که قطعه چطور گردآوری و ساخته شده است.

ایده های دیگر:

به تصاویر جواهرات در کتاب های دیگر دقت کنید و از آن ها الهام بگیرید. اما سعی کنید تا چیزی از ایده های خودتان به آن بیافزایید. به عنوان مثال سعی کنید آن را با حفظ شکل کلی یا رنگ قطعه اصلی ساده کنید.

جمع آوری ایده ها:

عادت کنید همیشه ایده های خود را جمع آوری و حفظ کنید.

کارت ها:

مجموعه ای از کارت هایی که از نمایشگاه ها جمع آوری کرده اید فراهم کنید. آن ها را روی یک دیوار یا تابلو نصب کنید تا با اولین فنجان قهوه ای که در صبح می نوشید، چیزی الهام بخش داشته باشید.

آلبوم تصویر:

تصاویر جالب مجلات را جدا کنید و در یک دفترچه یا البوم جمع آوری کنید یا آن ها را اسکن و دانلود نمایید و در کامپیوترتان جمع آوری و ذخیره کنید.

کجا جستجو کنیم؟

موزه ها:

به بازدید موزه ها بروید و از جواهرات، اشیاء برنجی و مسی، ابزار صنعتی و کشاورزی و هر چیزی که برایتان جالب است بازدید کنید. به یاد داشته باشید که موزه های محلی کوچک، دارای آثار فریبنده هستند که با اشیای محلی و بومی منبعی عالی برای الهام گیری می باشند.

گالری ها:

گالری های نزدیک محل زندگی تان را پیدا کنید. به نمایشگاه های آن ها بروید و در سیستم اطلاع رسانی آن ها ثبت نام کنید تا به لیست نمایشگاه هایی که برایتان جالب تر هستند دست پیداکنید.

نمایشگاه ها و آتلیه های دائمی:

روزنامه های محلی و اخبار نمایشگاه ها در مجلات را بخوانید. برای مثال، ممکن است در شهر شما فستیوالی برپا شود. شانس دیدن آثار دیگران را از دست ندهید. آثار الهام بخش را خریداری کنید و با خالق آن ها درباره تکنیک ها و ابزاری که استفاده کرده است گفتگو نمایید.

مجلات:

بسیاری از مجلات دارای آگهی های مد و جواهرات و حتی گاهی شرح کوتاهی درباره آن ها می باشند. حتی در یک مجله بی ارتباط با جواهر یا مد شما ممکن است تصویر افرادی را ببینید که جواهراتی در بر دارند. مجلات تخصصی جواهر را نیز به طور مرتب تهیه و مطالعه کنید.

کتاب ها:

کتاب ها شرحی عالی از جواهرات و اطلاعات مربوط به آن در سراسر دنیا فراهم کرده اند. به کتابخانه بروید یا کتاب های اینترنتی را مطالعه کنید.

اینترنت:

در بخش جستجوی تصویر موتورهای جستجو برای پیدا کردن تصاویر، عکس ها، طراحی ها و آثار گرافیکی و غیره منابع خوبی را در اختیار می گذارند. اما آثار هنرمندان دیگر را کپی نکنید بلکه از آن ها به عنوان منبع الهام بهره بگیرید.

فرم های منحنی:                                                                              

طراح می تواند از تصویر یک گل زنبق الهام بگیرد! انحناهای بلند گلبرگ ها تبدیل به یک فرم پیچان و زیبا شده اند که می توانند شکل دهنده ی طرح یک انگشتر یا آویز باشند.

چه چیزهایی را بنگریم؟

نور و سایه:

شیوه ی نگاه خود به نور و سایه و بازتابش نور بر سطوح را تغییر دهید. سعی کنید آن ها را در سطوح و اشکال ساده تصور کنید. ببینید که اشکال سایه ها چگونه در طول روز تغییر می کنند و محو می شوند. به افق ها و سیلوئت ها دقت کنید و تفاوت اشکال با سایه هاشان را ببینید.

ساختمان ها:

معماری یک منبع فوق العاده برای ایده یابی است. برخی از ساختمان های مدرن بهترین فرم ها و خطوط را دارند. بسیاری از ساختمان های قدیمی تر از جمله کلیساها، فضاهایی بی نظیر ایجاد می کنند. افسانه هایی مملو از مهارت باور نکردنی معمارانی که آن ها را پدید آورده اند.

طبیعت:

به نظر شما کدام نقاش، مجسمه ساز، سفالگر، جواهرساز و طراحی هست که از طبیعت الهام نگرفته باشد؟ وقتی یک گل تا این حد عالی است، وقتی که خورشید هر عصر غروب می کند و وقتی ماه شب به شب بر ما می تابد؟ از این طبیعت خارق العاده متاثر شوید، از چیزهایی که انسان نقشی در ایجاد آن ها نداشته است.

مد روز (Fashion): به عنوان یک طراح جواهرات، بسیار شایسته است که از مد روز و گرایش های جدید رنگ و فرم آگاهی داشته باشید. نیازی نیست که شما حتما متاثر از مد باشید، اما این الزام وجود دارد که شما از آنچه پیرامون تان می گذرد آگاه باشید و بیاموزید.

فرهنگ های جهان:

 از فرهنگ های مختلف جهان و آثار آن ها ایده بگیرید. مثلا پارچه بافی بومی آفریقا، هنر بومی استرالیا، ماسک های اقیانوسیه و غیره همگی منابع فوق العاده ای از ایده ها هستند.

اکتشاف ایده ها:

بیاموزید چگونه آنچه را دیده و جمع آوری کرده اید، تجزیه و تحلیل کنید. آن ها را پس و پیش و جا به جا نمایید و تأثیرات مواد مختلف را بررسی کنید تا چیز جدیدی خلق کنید.

نور و سایه

طرحی بر پایه بازی های تیره و روشن خلق کنید. اشکالی را از یک مقوای مشکی بسازید و آن را روی یک مقوای سفید قرار دهید تا کنتراست های اشکال را به خوبی ببینید. اشکال سیاه دوباره می توانند بریده شوند و به طور متفاوت در کنار هم قرار گیرند تا فرم های جدیدی بسازند.

تصاویر سه بعدی:

از اشیای سه بعدی از جمله ساختمان ها برای الهام گیری استفاده کنید. تصاویر و عکس های ساختمان ها را بیابید و از یک مداد برای ایجاد نقشمایه ها بهره گیرید. به خطوط محیطی آن ها توجه کنید.

بافت و پارچه:

الهام گیری از پارچه ها می تواند تأثیرات خوشایندی روی فلز ایجاد کند. اما به یاد داشته باشید که فلز به انعطاف پارچه نیست. ببینید چطور یک دامن آویخته یا پهن می شود یا لبه ی پیرامون آن به گونه ناصاف قرار می گیرد. شما همچنین می توانید از مقداری پارچه به عنوان بخشی جدایی ناپذیر از طرحتان بهره گیرید.

اشیای طبیعی:

کلکسیونی از برگ ها، سنگ ها، گل ها، صدف ها، پوست درخت و غیره تهیه کنید و آن ها را نزدیک محل کارتان نگه دارید. به جای کاربرد مستقیم فرم یک برگ یا سنگ، تلاش کنید آن ها را به فرم های گوچک تر خرد کنید. به این روش به فرم های جدید تر و جالب تری می رسید تا اینکه بخواهید کل آن را کپی کنید.

الهام گرفتن:

الهام گرفتن را میتوان نگاه از بیرون به درون توصیف کرد. نگاهی توریستی به یک اثر آرتیستی!

الهام گرفتن یعنی عصاره مخصوص به خودمون رو از خودمون بیرون بکشیم ، و با عصاره‌های خوبی که از بقیه به دست آوردیم ترکیب کنیم. اصلا شاید همه‌ی این عصاره‌ها یک روزی، یک جایی، «یکی» بوده، تکه‌تکه شده، و با این ترکیب کردن‌ها، دوباره یک روزی، یک جایی، «یکی» می‌شود.

1. تکرار(Repetition)
2. استهلاک (Depreciation)
3. وارونگی (Inversion)

تکرار(Repetition):

در این نوع برخورد هنرمند بعد از مشاهده دقیق جزئیات عین اثر را تکرار میکند.

استهلاک (Depreciation):

در این نوع ایده یابی هنرمند بعد از مشاهده با ایجاد تغییرات با اضافه یا کم کردن جزئیات و دخالت در اثر، آثاری مشابه خلق میکند.

وارونگی (Inversion):

در این نوع ایده یابی هنرمند با مشاهده تحقیق و برسی جزئیات اثر بصورت آزادانه اثر جدیدی با برداشت از آن اثر ارائه می دهد و خلاقیت در آن بیشتر دیده میشود.

بعد از اشاره کلی که به روش ایده پردازی و طراحی جواهرات داشتیم، به موضوع طراحی زیورآلات و جواهرات با کانسپت معماری می پردازیم:چ

در این اثر از خانم ریتا نیک فرجام، طراح و تراشنده سنگ های گرانبها، می بینیم که با روش Inversion از طراحی داخلی گنبد برای طراحی و ساخت این گردن آویز استفاده کرده اند.

و در اثری دیگر به روش Repetition  طراحی و  ساخت لوتوس هخامنشی را با رعایت تمام جزئیات در غالب گردن آویز اجرا کرده اند و اثر فاخری را ارائه داده اند که باعث شد وزارت ارشاد اسلامی این اثر را ثبت و ایشان را بعنوان احیا کننده زیورآلات ایران باستان درنظر بگیرند.

با یک نگاه به جواهرات مجسمه‌وار که ترکیبی از طرح‌های بافت‌گون واشکال هندسی است، عبارت « قفس طلایی» در ذهن تداعی می‌شود.

این شکل از جواهرات از تاریخچه‌ای بسیار غنی برخوردار است و چند سالی است که دوباره گرایش به طراحی این نوع از جواهرات افزایش پیدا کرده است.

جواهرسازان این سبک به جای محدود کردن آزادی عمل خود در زمینه طراحی، با الهام گرفتن از اشکال گرافیکی، مناظر شهری و طرح‌های آینده‌نگرانه به خط مقدم و پیشروان نوآوری در زمینه طراحی جواهرات تبدیل شده‌اند. تام راکر (Tom Rucker) جواهرساز آلمانی از اولین افرادی است که در زمینه استفاده از ماشین جوش لیزری در جواهرسازی سرمایه‌گذاری گسترده‌ای کرده است.

جواهرات هوشمندانه ساخته شده او از صدها سیم بسیار باریک پلاتین یا طلای به هم پیچیده تشکیل شده است که وزنی بسیار سبک دارند. تام به دلیل خلاقیت‌های بسیار خود تاکنون جوایز بین‌المللی متعددی دریافت کرده است و سال گذشته مجموعه‌ای از آثار او به انتخاب زاها حدید معمار مشهور در نمایشگاه معتبر « Goldsmiths’ Fair » به نمایش گذاشته شده است. چهره مشهور دیگر این سبک از جواهرسازی جنیفر سیکر است که در آثارش الهام از مهندسی و معماری مدرن به وضوح دیده می‌شود.

او از اولین جواهرسازان انگلیسی است که از شیوه «نمونه‌سازی سریع» برای کوچک کردن اشکال معماری در کارهای خود بهره گرفته است. از دیگر چهره‌ها و می‌توان گفت یکی از پایه گذاران طراحی مدرن جواهرات، اوته دکر (Ute Decker) جواهرساز آلمانی، معروف به «معمار جواهرسازان» است. طرح‌های مجسمه‌وار پوشیدنی او ترکیبی از فرم‌های پویای مینی‌مالیستی و بافت‌های سطحی بسیار زیبا است.

 او همچنین از طرفداران جواهرات اخلاق گرایانه است و از اولین طراحانی است که مجموعه جواهرات خود را با طلای عادلانه استخراج شده خلق می‌کند. برند نوپای « Roul & Co» که تنها پنج سال از تاسیس آن می‌گذرد جواهرات زنانه بی‌نظیری را با استفاده از تکنیک فرم ‌های سیمی خلق می‌کند. زوج نیویورکی موسس این برند جواهرات حجیم خود را که با الهام از طبیعت و معماری خلق شده است، میراثی از آینده نام‌گذاری کرده‌اند. جواهرات نیکلاس لو طراح  جواهر هنگ کنگی که تا پیش از راه‌اندازی برند خود در محضر استادانی چون شان لین (Shaun Leane)، فیلیپ تریسی (Philip Treacy)، و لارا بوئینک  (Lara Bohinc) دوره دیده است را می‌توان به دو دسته مینی‌مالیستی و ماکسی‌مالیستی دسته‌بندی کرد.

این طراح به تقارن خطوط علاقه عجیبی دارد و عشق به آرت دکو و پیروی از سبک‌های کلاسیک یونان و روم در کارهای او به وفور دیده می‌شود. مجموعه «سرگیجه» او که با الهام از آسمانخراش‌های نیویورک طراحی شده و در زمره کارهای مینی‌مالیستی او جای می‌گیرد و تاکنون جواهرات متعدد حوزه طراحی جواهر را دریافت کرده است.

 این جواهرات زاویه‌دار و گرافیکی کاملا مدرن و امروزی است، اما  این جواهرات قفس‌گون گرایش جدیدی نیست. در سال 1941 دوک فالکو دی وردورا (Verdura) جواهرساز ایتالیایی ساکن نیویورک  برای دوروتی پالی هیرشان (Dorothy Paley Hirshon) یکی از نمادهای دنیای مد انگشتری به سبک قفس‌گون طراحی کرد و پس از آن بود که این گرایش به یکی از طرح‌های کلاسیک دنیای جواهرات تبدیل شد.

این انگشتر که از طلای سرخ و زمرد آبی ساخته شده است هم اکنون بخشی از مجموعه موزه‌ای جواهرات وردورا است اما نمونه‌های مشابه آن با سنگ‌های قیمتی مختلف چون کوارتز هنوز هم از پرفروش‌ترین جواهرات این برند است.با تمامی تفاسیر در رابطه با هندسه، ریاضیات و تقارن، این جواهرات ممکن است بسیار پیچیده به نظر برسند اما حقیقت این است که خطوط دقیق و نسبت متناسب این جواهرات باعث شده است که نه تنها زیبایی این جواهرات چند برابر شود بلکه استفاده از آنها برای موقعیت های مختلف کاملا آسان شود. در اینجا نمونه‌های بی نظیری از تلفیق جواهرات و معماری را مشاهده می‌کنید.

ایده یابی برای طراحی جواهرات

در اوایل سال جاری میلادی بود که انگشترهای جدیدی از طرف Ola Shekhtman که یک طلا و جواهر ساز در کارولینای شمالی است ارائه شد و اکنون در برخی دیگر از شهرها مانند لندن، آمستردام، نیویورک، بوستون، و سان فرانسیسکو از این طرح ها استفاده می شود. امروز در میهن بنا نگاهی به ارتباط معماری و حواهرات سازی می اندازیم و به طرح های جدید آن ها نگاه کوتاهی خواهیم داشت.

Diego Delgado که یکی از معمران شهر فرانسه است این انگشتر نقره را با استفاده از الهام گرفتن ابزارهای معماری در طراحی ساختمان طراحی کرده است. در ساخت این انگشتر بسیار زیبا از ترکیب چاپ و برش لیزری سه بعدی استفاده شده است.

شرکت Grace & Robot در سال ۲۰۱۵ توسط Megan Grace تاسیس شد که در واقع ترکیبی از هنر و تکنولوژی را برای ایجاد المان های پوشیدنی به ارمغان می آورد. در طراحی گردنبند های این شرکت از تکنولوژی سه بعدی و اشکال هندسی استفاده شده است که در حال حاضر در فروشگاه این شرکت به فروش می رسد.